Toplum Projesi Olarak Çeviri
Günümüzde hakim ve meşru biçimler olarak benimsenen kapitalist bir üretim tarzı, liberal bir yaşam biçimi ve ataerkil bir toplum/kültür yapısı, tarihsel süreçler oldukları adeta inkar edilerek ve yerlerine kolay kolay yeni bir şeyin konamayacağı düşünseciyle olduğu gibi kabul edilmektedir. Bu koşullar çerçevesinde çeviri incelemeleri bize hem yazılı hem de
yazılı tercüme alanında bilgisel açıdan birçok kaynağı ayağımıza kadar getirmektedir. Çeviri incelemeleri bu tip durumlarda her ne kadar basılı olan teknik çalışmalara yoğunlaşmış olsa da rekabetin insanın doğasında olduğu, piyasa ekonomisinin vazgeçilmezliği farklılıklarından ötürü dışarıda meydana gelen etkiler çevirmenin gözünden yazınsal olan sürece de dahil edilmektedir.Günümüzde yaygın olan bir toplum projesinin kurucu öğeleri olarak çeviri biçimleri, ekonomik, siyasal ve kültürel pratikler içinde yaygınlık ve meşruiyet kazandıkça zaten şeffaflaşmakta, kendilerini görünmez kılmaktadırlar. Bu da sorgulamadan çeviri tekniklerinin kabul edilmeleri ve norm haline gelmelerine bizzat katkıda bulunmaktadır.
Yazılı Tercümenin Edebiyat Alanındaki Yeri ve Bağlamı
Edebiyat alanında yapılan yazılı tercüme sırasında bunu yapacak kişiler genellikle ya akademisyenlerin arasından veyahut edebiyat çevirilerinde iyi olan ve bu alanda daha önce birden fazla çeviri yapmış kişiler tarafından seçilir ve çalışmaya alnır. Bundan dolayıdır ki bilhassa yakın dönemde edebiyat alanında çeviri kavramını metinlerin çevirilebilirliğiyle ilgilenen, kültürel alanda faal kişiler ele almaktadır. Bu alandaki normları ortaya koyan belirgin çizgilerin oluşumunda çevirmenin rolü büyüktür. Her ne kadar kimi zaman eser çevirmeni yönlendirendir desek de esasında çevirmen çoğu zaman eseri yönlendiren kişidir. Bu da çevirmenin edebiyat alanındaki yerinin ne denli büyük olduğunu göstermektedir.Geçmişten günümüze değin dil ve onun çevresinde oluşum halinde olan kültürel gelişim her daim çevirinin bir parçasıdır. Her ne kadar ilk dönemlerde çevirinin bu doğrultuda ilkel bir boyutundan bahsedecek olsak da günümüze bakıldığında bunun çok mühim olduğunu anlamaktayız. Biz bu tip çalışmaların ilk örneğini yazılı tercüme alanında görmekteyiz. Başlangıçta kaos haline bürünen tercüme teknikleri bugün uzman çeviri teknikleri babında ayrı kollar altında işlenmektedir.
www.nettercume.com.tr
