Kan, ortopedinin tendon, bağ yaralanmaları, kireçlenme, kemik sorunlarının tedavisinde de kullanılıyor. Hastanın kendi kanından elde edilen trombosit, zedelenen bölgelere enjekte ediliyor. Trombobit hızlı ve güçlü bir şekilde hedef bölgeyi onarıyor.
Kanla tedaviye kısaca “PRP” deniyor. Yöntemi kullanan ortopedi ve travmatoloji uzmanı Prof. Dr. Hakan Gündeş, konuyla ilgili sorularımızı yanıtladı:
PRP nedir?
- PRP’nin açılımı, ‘Platelet Rich Plasma’ yani ‘Platelet (trombosit) yönünden zenginleştirilmiş plazma uygulaması’ şeklinde. Yanlış aktarıldığı gibi bu uygulama kök hücre tedavisi değil. Kanda bulunan ve trombosit adı verilen hücrelerin yoğunlaştırılarak zedelenen bölgeye enjekte edilme işlemine PRP uygulaması adı veriliyor.
Ne kadar kan alıyorsunuz?
- Kişiden alınan çok az miktarda (15-20 cc) kanın içindeki bileşenlerden trombositi ayırarak serum ile beraber tekrar zedelenen bölgeye enjekte ediyoruz.
Nasıl etki ediyor?
- Kanda bulunan ve trombosit adı verilen hücreler vücudumuzdaki hasarlı dokuların yenilenmesi, onarımı ve doğal durumlarına dönmelerini sağlayan kan bileşeni. Dokularımızda herhangi bir hasar oluştuğunda, damarlarımızda dolaşan kan vasıtasıyla trombositler bu hasarlı dokuya ulaşıp tamir etmeğe başlıyor. Bu noktada PRP uygulamasının amacı, kan dolaşımıyla hasarlı dokuya taşınabilecek olandan çok daha fazla sayıda trombositi direkt olarak hasarlı dokuya ulaştırmak. Hızlı ve güçlü bir şekilde onarımını sağlamak. Zira PRP ile elde edilen trombositlerin (onarıcı hücrelerin) yoğunluğu kandakinden çok daha fazla.
Bu yöntem kendini kanıtladı mı?
- Dünyada 20, ülkemizde 5 yıldır bu tedavi yöntemi uygulanıyor. Özellikle tendon, kemik ve kas dokusunun yaralanması ve aşınmasını içeren ağrılı koşullarda PRP uygulamasıyla ilgili son derece saygın tıp dergilerinde her geçen gün birçok yeni makale yayınlanıyor.
Yöntemin avantaj ve dezavantajları nedir?
- Bu yöntemle ilgili en önemli dezavantaj hastanın tedavisini sağlayamaması riski. Yöntemin kime ve hangi yaralanmaya uygulanacağı kararı çok önemli. Çünkü cerrahi tedavi yöntemleri halen ortopedi pratiğinin en önemli temel taşı. Gerçekçi olmayan kullanımla cerrahi tedaviye gereksinim duyan hastaların tedavisi gecikebilir veya kişi yanlış yönlendirilebilir. Ağrıyı meydana getiren aşınma ve yaralanmanın onarım sürecine kişinin kendi dokusu ile destek olmak en önemli avantajı. Kişinin kendi kan hücreleri dışında bir bileşen içermediği için istenmeyen yan etki veya iyileşmenin olumsuz yönde etkilenmesi gibi bir risk oluşturmaz. Cerrahi tedavi yöntemleri halen ortopedi pratiğinin en önemli temel taşı.
NERELERDE KULLANILIYOR
Ortopedik yaralanmalar; bağ dokusu, kas, tendon (kiriş), kemik ve kıkırdak dokularından bir veya birkaçını etkiler. Günümüzde PRP’nin ortopedideki kullanım alanları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
* Tendon (kiriş) problemleri: Tenisçi dirseği, el bileği tendinitleri, kronik diz önü ağrıları (patellar tendinit), topuk dikeni, omuz eklemi tendon onarımlarının desteklenmesi, Aşil tendonu yaralanmalarının iyileşmesinin hızlandırılması,
* Bağ yaralanmaları tedavileri: Diz eklemi iç yan bağ, kronik ayak bileği iç yan bağ yaralanmaları,
* Kıkırdaklarda aşınma (kireçlenme) sorunları: Geniş alanlı kıkırdak aşınmaları ve kayıplarının onarımı, menisküs yaralanmalarının onarımına destek amaçlı, ayak bileği kıkırdak (osteokondral) yaralanmalarının tedavisinde,
* Kemik sorunları: Kaynayamayan kırıklarda kemik iyileşmesinin hızlandırılması, sporcularda iyileşmeyen stres kırıklarının tedavisinde.
