Korunmasız bir ilişkiden sonra istenmeyen gebelikleri önlemek amacıyla kullanılan “ertesi gün” ya da “ertesi sabah” hapları kullanımı ve yan etkilerini Dr. Alper Mumcu anlatıyor:
Ertesi gün hapı nedir?
Ertesi gün hapı, herhangi bir doğum kontrol yöntemi kullanılmadan girilen ilişki sonrasında, oluşabilecek gebeliği önlemeye, rahim iç tabakasını muhtemel bir gebeliğin yerleşmesine elverişsiz hale getirmeye yarayan ilaçlardır. Adet zamanına bağlı olarak yumurtlamayı veya döllenmiş bir yumurta hücresinin rahimde yuvalanmasını geciktiren veya önleyen ertesi gün hapı, eğer döllenmiş yumurta hücresi rahimde zaten yuvalanmışsa etkili değildir.
Hangi durumlarda kullanılır?
Sürekli kullanılacak bir doğum kontrol yöntemi olmayan ertesi gün hapını, zorunlu kaldığınız durumlarda almalısınız. İlişki esnasında prezervatif yırtıldıysa, diyafram kaydıysa, geri çekme yöntemi kullanıyorsanız ve eşiniz erken boşaldıysa, doğum kontrol hapını almayı unuttuysanız ya da bir cinsel saldırıya maruz kaldıysanız bu hapı kullanabilirsiniz.
Nasıl kullanılır?
Levonorgestrel hormonu içeren iki tabletten oluşan ertesi gün hapından ilkini cinsel ilişkiden sonraki 72 saat içinde, ikincisini de ilk haptan 12 saat sonra almanız gerekiyor. İlk hapı içmekte ne kadar gecikirseniz, ertesi gün hapının etkisi o kadar azalır. Yapılan araştırmalara göre başarı şansı yüzde 97-98 gibi yüksek bir oran olan ertesi gün hapının etkili olması için, korunmasız ilişkiden sonra içmiş olmanız gerekiyor. Yani ilacı içip sonra cinsel ilişkiye girdiğinizde, herhangi bir etki sağlamıyor.
Yan etkisi var mıdır?
Her ilişkide ilacı almak, vücuda bir ayda giren toplam doğum kontrol hapının içinde bulunan östrojen ve progesteron veya tek başına progesteron kadar hormon yüklemesi sağlayacağından, vücudun hormonal dengesini bozabilir, gerginliğe neden olur.
Bu nedenle ayda en fazla bir kere kullanmalısınız. Bunun yanı sıra hapı kullanan bazı kadınlarda mide bulantısı, daha seyrek olarak da kusma, baş ağrısı, göğüste gerilme ve baş dönmesi gibi yan etkiler görülebiliyor.
Ertesi gün hapı kullandıktan sonra hamile kalınır mı?
Ertesi gün hapı, sadece korunmasız ilişkiden sonraki kısa dönemi etkiler. Yani gelecekteki doğurganlığınızı engelleyici bir etkisi yoktur. Hapı aldıktan sonra adet kanamalarınız yine düzenli olarak devam eder. Tarihinde küçük kaymaların olması ihtimal dahilindedir. Fakat adet kanamalarında yedi günden fazla bir gecikme varsa veya kanamanın miktarı büyük ölçüde artmış ya da azalmışsa, bir gebelik testi uygulamanızda yarar var.
Uzun süreli korunma yöntemi olarak kullanılabilir mi?
Ertesi gün hapı, düzenli korunma yolu olarak kullanıma uygun değildir. Sık kullanımda da hem hapın etkisi azalır hem de diğer doğum kontrol yöntemlerine göre vücudun hormon dengesini bozmak gibi daha fazla yan etki gösterir. Ayrıca ertesi gün hapı, diğer doğum kontrol yöntemlerine göre daha pahalıdır.
Her kadının kendine ve yaşam biçimine uygun doğum kontrol yöntemini bulması önemli. Bu nedenler bu konudaki her türlü sorumuzu doktorlarımızla paylaşmak gerekiyor.