Ülkeler Rehberi Myanmar – Myanmar ile ilgili bilgi, başkenti, ekonomisi, bayrağı, komşuları, coğrafi konumu. Myanmar ile ilgili bilgi.
Myanmar Birliği
Yüzölçümü: 678.528 km2.
Başkenti: Yangon (Rangun).
Dil: Birmanca (resmi), İngilizce.
Yaygın dil Myanmarcanın yanı sıra, İngilizce ve azınlık dilleri de konuşulur. En önemli dil grupları Tibet-Birma; Mon-Khmer ve Tya-Çin dilleridir. Tibet-Birma grubuna Myanmarca, Arakan, Kaçin, Çin ve Naga dilleriyle Masa lehçeleri girer.
Din: Therevada Budizmi (% 87.2), Hıristiyan (% 5.6), Müslüman (% 3.6), Hindu (% 2).
Toplum yaşamında Budist rahipler önemli bir rol oynarlar. Ülkede yaklaşık 120 bin rahip vardır. Tarihsel gelişimde dinsel merkezler, Yukarı Myanmar’dan Aşağı Myanmar’a doğru kayma göstermektedir. Çok sayıda manastır, Mandalay ve Segang çevresinde olmasına karşın, Rangun çevresindeki dinsel etkinliklerde artış vardır. 1954-1962 arasında yönetimi elinde bulunduran askerlerle rahipler arasındaki ilişki olumsuz yönde gelişti; öteki dinlere oranla Budistler, pek çok yandaş yitirdi. Ülkede yaşayanların %87.2′si Theravada Budizmine bağlıdır. Bu dinin başta Thudama olmak üzere birçok mezhebi vardır. Büyük manastırlarda yüzden fazla rahip yaşar. Ayrıca 10 ya da daha az sayıda rahip barındıran manastırlar da ülkenin her yanına dağılmıştır.
Para birimi: 1 kyat =100 pya.
Başlıca kentleri: Mandalay, Mulmeyn, Basseyn, Henzada, Pegu.
Güneydoğu Asya’da devlettir. Batıdan Bengal Körfezi, Andaman Denizi, Hindistan, Bangladeş; kuzey ve doğudan Çin; güneydoğudan Laos ve Tayland ile çevrilidir. Güneydoğu Asya’ nın en büyük ülkesi ve önemli bir konumu olmasına karşın, ekonomi ve çevre koşullarının olumsuzluğu, ülkenin, bölgede etkin rol oynamasını engellemektedir.
Yüzey Şekilleri: Ülkeyi, batıdan, kuzeyden, doğudan çevreleyen dağ sıraları, nüfusun çoğunluğunun yaşadığı orta kesimi, komşu ülkelerden ayırır. Kuzeydeki dağların yüksekliği 6.000 m’yi bulur. Hkakabo (5.881 m), bu bölgenin en yüksek doruğudur. Kuzeybatıda, kuzey-güney doğrultusunda Patkay ve Manipur dağlan uzanır. Bu dağların uzantısı olan Arakan Dağları’nın en güney ucunu, Andaman Denizi’ ndeki Andaman Adaları oluşturur. Kuzeydoğuda Kaçin, güneydoğuda Davna ve Bilauk sıradağları yer alır. Yükseklikler kuzeyden güneye doğru inildikçe 2.400 m’den 900 m’ye kadar düşer. Güney Myanmar Ovası ve bunun uzantısı olan İravadi Deltası, ırmakların dağlardan taşıdığı alüvyonlu, topraklarla oluşmuştur.
İravadi Irmağı (2.400 km), tarım alanlarının büyük bölümünü sular. Irmak, Popo Tepesi’nin hemen yanında batıdaki dağlardan doğan Çinvin Irmağı ile birleşir. Doğuda Salven Irmağı ise Tibet’ten doğar Çin’den geçerek Myanmar’da Martaban Körfezi’ne dökülür. İravadi ile Salven ırmakları arasında, daha küçük olmasına karşın, hızlı akışlı Sitteng (560 km) Irmağı da Martaban Körfezi’ne dökülür.
İklimi Bitki Örtüsü ve Hayvanlar: Genelde tropikal kuşakta yer alan ülkede, mayıs ortalarında başlayan yağış, muson mevsimi ekim ortalarına kadar sürer. En yoğun yağış alan yerler Arakan, Tenasserim kıyı şeridiyle kuzeydeki dağlardır (yılda 5.154 mm). İravadi Deltası’nda yıllık ortalama yağış 2.616 mm, doğu ve batıdaki tepelerde 2.032 mm, kurak kuşak olarak bilinen orta kesimlerde ise 828-1.143 mm arasındadır. En sıcak mevsim, mayısta yağışlardan hemen önceki dönemdir (ortalama 38°C). En düşük sıcaklık ise (aralık-ocak), güneyde ortalama 21°C, kuzeyde ortalama 20° C dolayındadır.
Ülke topraklarının % 57′sini ormanlar oluşturur. Alçak kesimler tropikal, yüksek kesimler subtropikal ormanlar, İravadi Deltası pirinç tarlaları, mangrovlar ve palmiyelerle kaplıdır. Ülkenin hemen her yöresinde yetiştirilen bambu ülke içi gereksinimde tüketilir. Fil, kaplan, ayı, leopar, geyik, maymun vb hayvanlar varlıklarını korumaktadır. Uzun süredir evcilleştirilen fillerden İkinci Dünya Savaşı’nda büyük ölçüde yararlanıldı.
Toplum Yapısı: Myanmarlılar (eski Birmanyalılar) kısa, ince, kahverengi tenli; Karenler kısa, kaim, daha açık tenlidir. Doğuda yaşayan Vaslar ise esmer ve kısa boyludur. Azınlıklar birçok alanda işbirliği içindedir. Myanmarlılar ülkenin her yerine dağılmalarına karşın, Karenler ve Monlar genellikle İravadi-Sitang Deltası ile Tenasserim kıyı şeridinde; Arakanlar, Bengal kıyı şeridiyle Arakan Dağları arasındaki kesimde toplanmıştır. Arkanların dili, Myanmarca ile farklılık gösterir. Şanlar, Myanmar’ın doğusunda adlarını taşıyan yaylada yaşarlar. Geçmişte dağlık bölgelerde yaşayan Kaçinler, zamanla ülkenin kuzeyindeki ovalara indiler. Bireyler arasındaki eşitlik, Hindistan’a oranla daha ileri düzeydedir. Rangun’da geleneksel kast düzeni bir ölçüde ortadan kalkmış olmakla birlikte, kırsal kesim, bu konuda tutuculuğunu sürdürür.
Tarım ve Hayvancılık: 15.8 milyonluk işgücünün 10.3 milyonunu tarım sektörü istihdam eder. 1973′ten sonra yapılan beş yıllık planlarda tarıma öncelik verilmektedir. Tarımsal üretimin çağdaşlaştırılmasına çalışılmaktadır. Pirinç, şekerkamışı, mısır, buğday, bezelye/pamuk, jüt, soya fasulyesi, kauçuk, başlıca tarımsal ürünlerdir.
Hayvancılığı büyükbaş hayvanlar, geri kalanını keçi, koyun ve domuz oluşturur. 1/4′ü tatlı sulardan olmak üzere yıllık balık üretimi, 600 bin tonu aşar.
