İstanbul'da toptan fiyatlar arttı
İTO tarafından hazırlanan Fiyat İndekslerinin 2013 yılı ocak ayının bir önceki yılın aynı ayı ile mukayesesinde perakende fiyatlar yüzde 7,98, toptan fiyatlar yüzde 4,39 oranında artış kaydetti.
Söz konusu indekslerde yirmi dört aylık serilerden oluşan yıllık ortalama artış hesabına göre 2013 yılı Ocak ayında 1995 bazlı ücretliler geçinme indeksi yıllık ortalama yüzde 9,76, toptan eşya fiyatları indeksi ise yıllık ortalama yüzde 7,44 oranında artış gösterdi.
Perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan ve 2012 Aralık ayında yüzde 0,36 oranında artış gösteren 1995 bazlı İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, 2013 Ocak ayında yüzde 0,18 oranında azalış gösterdi.
Ocak ayında giyim sektöründe mevsimsel özellikten dolayı sezon indirimlerinin devam etmesi indeksin azalışında ana etken oldu.
Gıda harcamaları yaş, kuru sebze ve meyve grubunda yer alan bazı ürünlerde yaşanan arz eksikliği, tütün, alkollü ve alkolsüz içkiler grubundaki fiyat artışlarının yanı sıra sağlık ve kişisel bakım harcamalarında SGK uygulamasına tabii hastanelerde verilen hizmetlere yapılan yukarı yönlü fiyat ayarlamaları aylık genel enflasyonu artırıcı yönde, giyim sektöründeki yüksek oranlı indirimli satışlar ise azaltıcı yönde etki yaptı.
Giyim harcamalarında yüzde 24,39 oranında azalış kaydedilirken, sağlık ve kişisel bakımda yüzde 8,07, ev eşyasında yüzde 2,46, kültür-eğitim ve eğlencede yüzde 2,37, gıdada yüzde 2,32, konutta yüzde 0,99, ulaştırma-haberleşmede yüzde 0,43, diğer harcamalar grubunda ise yüzde 1,22 oranında artış görüldü.
2012 yılı ocak ayında yüzde 9,86 olan yıllık perakende fiyat artış oranı, 2013 yılının aynı ayında yüzde 7,98 oldu. Yıllık ortalama artış oranı ise son iki aydan bu yana düşüş eğilimini devam ettirerek 2013 Ocak ayında yüzde 9,76 olarak gerçekleşti.
Toptan fiyat hareketlerini yansıtan ve 2012 Aralık ayında yüzde 0,56 oranında artan toptan eşya fiyatları indeksi 2013 Ocak ayında yüzde 0,82 oranında artış gösterdi.
İşlenmemiş maddeler, kimyevi maddeler, gıda maddeleri, yakacak ve enerji maddeleri grubunda yer alan ürünlerdeki maliyet kaynaklı fiyat artışları ile bazı ürünlerin yurt içi ve yurt dışı borsalarına bağlı olarak değişen fiyat hareketlerinin yanı sıra petrol ürünlerine yapılan fiyat ayarlamaları bu ay ki artışın ana nedenlerini oluşturdu.
Ocak ayında işlenmemiş maddelerde yüzde 1,49, kimyevi maddelerde yüzde 1,30, gıda maddelerinde yüzde 1,26, yakacak ve enerji maddelerinde yüzde 0,58, inşaat malzemelerinde yüzde 0,01 oranında artış kaydedilirken, madenler grubunda yüzde -0,80 oranında azalış görüldü.
2012 Ocak ayında yüzde 12,67 olan yıllık toptan fiyat artış oranı, 2013 yılı Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4,39, yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 7,44 olarak gerçekleşti.
İTO'nun değerlendirmesi...
İTO'nun değerlendirmesinde, kamuoyunda mali uçurum olarak adlandırılan ve ABD ekonomisinin durgunluk döneminde uyguladığı sıkı maliye politikaları sonucunda resesyona sürüklenme riskinin 2013 Ocak ayında açıklanan en son veriler ile büyük ölçüde aşıldığının ortaya koyduğu belirtilerek şu değerlendirmelerde bulunuldu:
"Euro Bölgesi'nde ise ekonomik aktivite zayıf seyretmekle birlikte açıklanan makro veriler 2012 yılı genelinde yaşanan aşağı yönlü seyrin son bulduğuna dair iyimser beklentileri artırmıştır. Son dönemde uluslararası risk algısındaki düzelme ile ülkemizin yatırım yapılabilir olarak değerlendirilmesi, cari açıktaki daralma ve iç talepteki canlanma ekonomiye olumlu bakış getirmiştir.
Ancak bu gelişmelere rağmen, döviz kuru ile yurt içi ve yurtdışı emtia, enerji ve madenler piyasalarında oluşabilecek fiyat hareketleri 2013 yılı enflasyonu üzerinde belirleyici rol oynamaya devam edebileceği öngörülmektedir"