[caption id="attachment_1585" align="alignleft" width="300"]
Baharat[/caption]BAHARAT. Bugün, birkaç çuval tarçın veya karabiber ele geçirmek için insanların birbiriyle çarpışacağını, canını tehlikeye atacağını düşünemiyoruz bile. Oysa, yüzyıllar boyu, baharat, son derece az bulunduğundan, batı ülkelerinde, gümüş veya altın kadar değerliydi. Zaten birçok büyük gemici, baharat aramağa çıktıkları zaman, yeni yeni topraklar bulmuş ve buralarda sömürgeler kurmuşlardı. Bu-nun ‘Avrupa ulusları arasında yarattığı rekabet, bazen kanlı savaşlara bile yol açmıştır. Şu halde baharatın, üretimin sanayileştirildiği ve taşıma kolaylıklarının sağlandığı XIX. yy.a kadar tarihte önemli bir yeri olduğunu rahatça söyleyebiliriz.
Baharat, iştah açıcı veya sindirimi kolaylaştırıcı özellikleriyle tıpta, özellikle gastronomide (mutfak biliminde) kullanılan, koku verici bitkilerdir. En çok kullanılanlar, karabiber, zencefil, tarçın, kimyon, vanilya, kırmızı biber, Gine karabiberi denen Afrika küçük hindistancevizi, karanfil ve pimentadır.
Avrupa’da ilk tanınan baharat Hint karabiberiydi. Eski tarihçiler, Hint karabiberinin o çağlarda, altın değerinde olduğunu yazarlar. O kadar ki, «karabiber gibi pahalı» cümlesi, pa- Assuan’da fMısır) hahlığı ölçen bir deyim olmuştur, bir baharat saticm. Zencefili, Yunanlılara Persler tanıt- Doğal haliyle mıştı. Romalılar hemen her yemek ya da öğütüldükten lerine zencefil koyacak kadar bu ba- sonra baharat, haratı sevmişlerdi. Soğutucu aygıtla- en seçkin yemeklerin rın bulunmadığı o çağlarda, özellikle etlerin korunması için baharat çok u m gerekliydi. Baharat satışı özellikle Ve- nedik’li tacirlerin tekelindeydi ve belgelere göre, bu tacirler 288 kadar baharat türü satıyorlardı.
iştah açıcı özellikler
Baharatın beslenmede ve mutfaktaki yeri, her ülkenin mutfak alışkanlıklarına göre değişir. Genellikle, sıcak bölgelerde daha çok kullanılır, yemeklerin tadını ve sıcaktan azalan iştahı arttırır. Başka yerlerde baharat daha az kullanılmakla birlikte, gene de en seçkin yemeklerin vazgeçilmez bir parçasıdır.
Tıp alanında, baharatın sindirim i- şini kolaylaştırdığı kabul edilmiştir, bakın: ama aşırı derecede kullanılması cid- besinler, di rahatsızlıklara yol açabilir.
