Arabaların Tarihçesi
[caption id="attachment_1441" align="alignleft" width="300"] Arabaların Tarihçesi[/caption]ARABALAR insan veya yük taşımada kullanılan, hayvan gücüyle veya elle yürütülen araç. Arabanın bulunuşu, tekerlekle hayvan gücünün birleştirilmesi fikrinden doğdu. İnsanlar hayvanlan evcilleştirdikten sonra yüklerini ilkin hayvanın sırtına, sonra da hayvanların iki yanından arkaya doğru uzatılan iki sırığın üstüne koyarak taşırlardı. Zamanla bu iki sırığın altına dingil ve tekerlek konarak araba icat edildi. Arkeolojik araştırmalar ilk arabaların M.Ö. 3500 yıllarında Mezopotamya’da kullanıldığım gösterir. Arabanın savaş aracı olarak kullanılması ise M.Ö. 2500 yıllarına rastlar. A- raba M.Ö. 1500 yıllarında Anadolu’da, 1000 yıllarında Ortadoğu’da yaygın olarak kullanılmağa başlamıştır. Hitit, Sümer, Mısır, Asur ve Eski Yunan uygarlıklarında iki tekerlekli, arkası açık arabaların savaş ve av arabası olarak kullanıldığı görülür.
Araba XIX. yüzyıla kadar insanların ve yüklerin taşınmasında kullanılan tek araçtı. Bu yüzyılda yeni icatlar, taşıma işini başka yollarla karşılama olanağını sağlıyor, önce buhar ve elektrikle, sonra da benzinle işleyen yeni motorlu araçların yapımı a- rabanın kullanım alanını azaltıyordu. Türkiye’de, taşıma aracı olarak araba geniş bir kullanım alanına sahipti. Binek arabası, OsmanlIlarda yalnız padişah, şeyhülislâm ve kazasker-
lerin kullandığı bir araçtı. Bunun dışında dışarıya giden elçilere de araba verilirdi. ‘Tanzimat’tan sonra diğer seçkin kişiler de araba sahibi olabildi ve kira arabaları kullanılmağa başladı. İkinci Meşrutiyet’in ilânına kadar bir erkekle bir kadın birlikte arabaya binemezdi. Fayton, yaylı, kupa eskiden kullanılan binek arabaları arasındadır. Fayton bugün genellikle sayfiye yerlerinde (özellikle, İstanbul’da Büyük- ada, Heybeliada) gezinti aracı olarak kullanılır.
araba çeşitleri
Arabaların yaygın bir şekilde kullanılması, insanlığı yeni buluşlara sürükledi ve birçok araba çeşidi çıktı.
binek arabası: İnsanların binmesi için yapılan ve hayvanların çektiği bu arabalar, iki veya dört tekerlekli, tek veya çok koşumlu olurdu.
En bilinenleri fayton, kupa, landon;
Rusya’da kullanılanı ise troyka adını taşır;
yük arabası: Sadece yük taşımak için kullanılan bu arabalar tek veya çift koşumlu ve genellikle dört tekerleklidir.
Hâlâ Anadolu’da kullanılmakta olan yekpare iki tekerlekli kağnı da yük arabası türünün ilkel şekillerinden biridir.