[caption id="attachment_1603" align="alignleft" width="300"]
Afyonkarahisar[/caption]AFYONKARAHİSAR. İç Batı Anadolu’da il. Yüzölçümü 14 230 km2; nüfusu 698,626 (2011).Akarçay’m geçtiği ovanın güneybatı kenarında kurulmuş olatı Afyon şehri sırtını Karahisar adlı eski keleye dayadığı için Afyonkarahisar diye de söylenir.
yüzey şekilleri, iklim
Afyon ili, aralarında başlıca dört o- vamn bulunduğu, üzerlerinde birtakım dağların yer aldığı yüksek düzlüklerden oluşur. İlin doğu kesiminde Sultan (2 520 m) ve Emir (2 307 m) dağları yer alır. Ovaların en ö- nemlisi Akarçay Vâdisi’nin geçtiği Af yon Ovası’dır (yükseltisi 1 000 m). Bunun doğusunda Eber Gölü bulunur. İlin başlıca akarsuyu olan Akarçay, Şuhut ve Afyon ovalarının sularım toplayarak Eber Gölü yoluyla Akşehir Gölü’ne taşır. Şuhut ve Sincanlı ovalan orta kesimde, Dinar Ovası güneyde yer alır.
Afyon’da iklim oldukça sert ve orta derecede yağışlıdır (466 mm). En çok yağış kışın ve ilkbaharda olur. Ortalama sıcaklık en soğuk ayda 3 derece, en sıcak ayda 22 derecedir. Ama sıcaklığın yazın 38 dereceye çıktığı, kışm sıfırın altında 27 dereceye düştüğü de görülmüştür
Afyonkarahisar tarihi
Afyon ili uzun süre Hititlerin, Frigyalılarm, Lidyalıların, İranlıların ve Romalıların egemenliğinde kaldı. Bir ara Arap ordularının saldırısına uğradı ve Selçuklular döneminde Türk egemenliğine girdi. Yıldırım Bayezit zamanında Osmanlıların oldu. ’Kurtuluş Savaşı sırasında Yunanlılar Afyon’u işgal ettiler, şehri ve köylerini yakıp yıktılar. Kurtuluş Sava- şı’nm büyük çatışmaları Afyon dolaylarında oldu ve Afyon savaşın en heyecanlı günlerini Büyük Taarruz sırasında yaşadı. 26 Ağustos 1922’de düşmanın ilk hatları çökertildi. Atatürk 27 ağustos akşamı Yunan kuv-vetlerine indirilecek son darbenin ha-zırlıklarını Kocatepe’de tamamladı ve 28 ağustosta Afyon’a hareket etti. Burada Belediye binasını kendine karargâh yaptı. İki gün içinde düşman kuvvetleri tam bir yenilgiye uğratılarak ordu komutam Trikopis tutsak edildi. 30 ağustosta tüm Afyon ili düşman işgalinden kurtarılmıştı.
Afyonkarahisar tarım, ekonomi
Afyon’da tarım tarla ürünlerine ve hayvancılığa dayanır. En çok tahıl,
haşhaş ve baklagiller ekilir. Haşhaş ekimi bir ara yasaklandıysa da 1973’- te yeniden ekimine başlandı. Afyon ili hayvancılığıyla Türkiye’de beşinci gelir. 2 milyona yaklaşan hayvan sayısının yandan fazlası koyundur (1 208 000); sonra tiftik keçisi (267 000) ve sığır (220 000) gelir.
Afyon’da halkın başlıca geçim ve gelir kaynağı tarım ve hayvan ürünleridir. Sanayi olarak belli başlı üç işletme vardır: madensuyu işletmesi, çimento, tuğla ve kiremit fabrikası. Ayrıca bitkisel yağ, lastik ayakkabı ve mermer levha yapımevleri vardır. Afyon’un başlıca doğal zenginliği mermer ve madensuyudur.
Afyon önemli bir yol kavşağıdır. Il merkezi dört yöne demiryoluyla bağlıdır; bu yollar Afyon’u çeşitli illere ulaştırır. Karayolu ağı da oldukça geniştir.
Afyonkarahisar sağlık
Afyon yüzyıllardan beri denenmiş şifalı sularıyla ünlüdür. Bunlardan Afyonkarahisar madensuyu en üstün nitelikli içme sularmdandır. Kızılay Derneği’nce işletilir. Gazlıgöl kaplıcası çeşitli hastalıklara iyi gelir. Daha başka kaplıcalar da vardır: Geçek, Ömer, Hüdaî, Heybeli kaplıcaları v.d.
İlde yataklı tedavi kurumu olarak
10 hastahane ve sağlık merkezi bulunuyor (1973).
Afyon Kalesi
Afyon Kalesi 226 m yükseklikte sarp bir kaya üzerinde kurulmuştur. Kalenin Hititler döneminde yapıldığı söylenir. Sonra bu bölgede yaşayan bütün milletler tarafından kullanılmış, BizanslIlar, Selçuklular, Beylikler, OsmanlIlar zamanında geliştirilerek ekler yapılmıştır. Kalede buğday ambarları, cephanelikler, sarnıçlar, şehrin zenginliklerinin, mallarının saklandığı depolar, bir de Kızkulesi olduğu söylenir. Bugün Afyon Kalesi içinde hemen de yalnız sarnıç kalıntıları bulunmaktadır.
