Oniki Ada
Ege Denizi'nin güneydoğusunda Yunanistan'a bağlı olan adalar topluluğu. Türkiye'ye çok yakındır. Rodos, İstanköy (Kos), Kerpe (Karpathos), Tilos, Sömbeki, Harkı (Kalki), Leros, Patmos, Nisiros, Astropalya (Astlpalaia), Kalimnos, Kaşot (Kasos) adalarından oluşur. Bu adaların merkezi Rodos'tur. XIII. yüzyılda Akka'dan çıkardan şövalyelerin eline geçti. Rodos, Memluklere ve Osmanlılara karşı Hıristiyan devletlerin düzenledikleri olaylarda rol oynadı. Fatih Sultan Mehmet zamanında Mesih Paşa (1480). II. Bayezit döneminde Kemal Reis (1503) komutasındaki Türk kuvvetleri Rodos'u kuşattılarsa da ele geçiremediler. Kanuni Sultan Süleyman zamanında büyük bir donanma ve 50 bin kişilik bir kuvvetle Rodos kuşatıldı. Padişah da Marmaris'ten adaya geçti. Yardım alma umudu kalmayan baş şövalye bazı koşullarla adayı teslim etti (1522). Rodos, bir Türk sancağı haline getirildi. Osmanlı imparatorluğu yönetimindeki adalar topluluğunun merkezi Rodos ve Sakız arasında değişti. 1911'de başlayan Baü Trablus savaşmda başarı sağlayamayan İtalyanlar On iki adayı işgal ettiler (1912). Uşi antlaşmasına göre, İtalyanlar On iki adayı boşaltacaklardı. Balkan savaşı başlayınca, İtalyanlar antlaşmaya uymadılar. Birinci Dünya savaşında On iki ada İtalya' nın egemenliğine geçti. İkinci Dünya savaşmda bu adalar İngiliz kuvvetleri tarafıdan işgal edildi. Savaş bittikten sonra Yunanistan'a verildi (1948).
