Marmara bölgesinin doğu bölümünde bir kent ve Sakarya ilinin merkezidir. Yakın zamanda gelişmiştir. XVI. yüzyılda ova ortasında küçük bir geçit yeri olarak kuruldu¬ğu ve bir pazar (alışveriş) merkezi durumuna geldiği anlaşılmaktadır. Uzun süre bir köy ola¬rak kaldı.
XIX. yüzyılda İzmit sancağına bağlı bir ilçe merkezi oldu. Belediye örgütü kurul¬du. Burada Kurtuluş savaşı başlarken milli kuvvetlere karşı bir ayaklanma çıktı (3 Nisan 1920).
Üç ay kadar sürdükten sonra Ali Fuat Paşa (Cebesoy) tarafından bastırıldı. Adapaza¬rı 25 Mart 1921'de Yunanlar tarafından işgal edildi.
Kısa sürede geri alındı (21 Haziran 1921). 1954'te kurulan Sakarya ilinin merkezi oldu.
Kuzey Anadolu fay hattı üzerinde bulunan Adapazarı kenti, 1943,1967 ve 1999 depremle¬rinde büyük zararlar gördü. Özellikle 17 Ağus¬tos 1999 tarihinde yaşanan ve etkileri İstan¬bul'a kadar uzanan son büyük depremin yol açtığı maddi ve manevi yıkım kenti uzun süre felce uğrattı.
25 bin dolayında insanın öldüğü bu deprem bölge ekonomisini büyük ölçüde çökertirken, Adapazarı'nın da tekrar imar edil¬me aşamasında fay hattının dışına kaydırılma¬sına karar verildi.
